Puonj: Mitre kata Turban kod Tawo Mar Dhahabu [CB66]

Chopo:

Ngiyo turban / metre kod tawo mar dhahabu kendo geno winjo gik mane ginyiso.

Tijegi:

Nyithindo biro puonjore muma malero wach tarban / mitre kod tawo mar dhahabu.

Nyithindo biro geno mar wich kod lele wang’.

Nyithindo biro geno yudo kuom bedo maler kendo mowuonjore ne Ruoth.

Nyithindo biro puonjore kaka law jadolo ne siemo kuom Kristo kaka jadolowa maduong’.

Yore:

Revised Standard Bible

King James Bible

The Garments of the High Priest (CB61)

Easton’s Bible Dictionary

Ndiko mamoko:

Wuok 28:36-38

Wuok 29:6-9

Wouk 39:30-31

Timjowali 16:4

Mako gi wich:

Wuok 39:30,31

Chenro:

Yawo kod lamo

Puonj

Lero

Tijgi

Loro kod lamo

Andika:

SDH = Strong’s Hebrew Dictionary

SGD = Strong’s Greek Dictionary

Puonj:

Wuok 28:4 kendo magi (egin) elewni ma ubiro loso; kendo gitol momin, kod okanda, kod abola, mitre kod osimbo: kendo gibiro loso lewni maler ne Narum owadgi, kod yawuote, kobiro tiyona eod jadolo moyiedhi. (King James Version or KJV).

Wouk 28:36-38 kendo ubiro loso tawo (mar) dhahabu mopuodhi kaae to ikete kuome (kaka) gimaranyisi ni mowal ni Ruoth. Kendo aluora mare ibiketi mambulu ma niro bedo kuom mitre; ibiro kete yoo ka nyim mitre. Kendo obiro bedo epat wang’ Harun, eka Harun biro kawo ting’ gik mowal, ma nyithind israel biro yiego ei chiwogi duto maler, kendo ndalo duto gibiro bet epat wang’e eka ibi puodhgi enyim Ruoth. (KJV).

Jodolo madongo ne nyiso Mesia kendo chike Nyasaye ne ondiki epache kendo echunye.

Weche mag Eastou’s kuom mitre kod rayaw mar jadolo maduong’: (Heb Mitsepheth), gimoro moluoro wich; turban kata law wich mar jadolo ,aduong (Wuok 28:4, 37, 39, 29:6, gi mamoko). Ei ndiko mopuodhi mar Eze 21:26, wach Jo Hibrania ni iloko ni “Diadem” to ei revised version to en, “Mitre.” Nen law mareperep momiu, ma borue romo yadi 8, modol machal gi okombe kaeto iketoe chik makende (Tim Jolawi 8:9; 16:4; Zacharia 3:5). To yoo ka nyime ne iketo tawo mar dhahabu man kod wende,” mowal ne Ruoth. Gima iluongo Mitsnepheth pogore kod mitre kata law wich (migba’ah) mar jadolo moro amora. (Ng’I BONNET Toooo621).

Jadolo moro amora

Bonnet 0621

(Her peer), Wuok 39:28 (R.V, “head tires),” Eze 44:18 (R.V “tires”), ne ndiko maber turba mane jodolo chiko, kendo Isa 3:20 (R.V “head tires) law wich kata tiara mochiki kod joma mon. wach johibrania mane bang’e obedo ornament, kaka niei Isa 61:10 (R.V “garland”), kendo ei Eza 24:17, 23, “tire” (R.V “tire mr wich”) ma oriwore kod nanga molar kata omin eyo mar wich. Ei Wuok 28:40; 29:9 en loko mowuok mopogore opogore edho Jolibrian (Migba’ah) ma ondiki kendo ni turben (R.V “atweya ewich”) mar jadolo moro amora kak osebedo kachiki mitre mar jadolo maduong’ (ng’i MITRE Tooo2575).

Q1. Ang’o mane mitre kod tawo mar dhahabu chalogo?

A. Jadolo mamoko kod jadolo maduong’ ne rwako mitre kata turban. Mane rabora molos kod gima reprep mane gi tweyo kata gi nalo ewigi. Tawo mar dhahabu ne en chuma moro makare thin mabedo kod otuchi egikogi moro ka moro ma usi moro omin mathin kuom tawo kadhi ei usi moro machielo ka ae to ing’awe kata iriwego ei mitre.

Q2. Nanga mareprep machal nade (marieny, koso mape to odinore) mane itiyogo kuom turban mag jodolo mamoko?

A. Turban mag jodolo bende ne iloso kod mareprep marieny ka mareprep marachar matar (SHD 8336). Turban ne umowi jodolo (ng’i otas mar-white linen garments of the priest (No. CB 63). Wang’eyo koa epuonj marlaw marepo rep marachar mane jadolo maduong’ kod mamoko rwako ne en rachar (SHD 906), maok en mareprep marieny kendo ok rachar ahinya, kamano ne en marep rep moloyo nono manyiso “pogruok” marep repni ne itiyogo kuom nuse, kode, kod mitre mar jadolo maduong (Tim Jolawi 6:10, 16:4 cf. 1 Sam 2:18 kama kuom ephod bende ).

Q3. Bende jadolo maduong kod jadolo mamoko ne nyalo chako mana keto metre kata turba kuome?

A. Ooyo, ne nyaka giluokre mokuongo. Ma en mana kaka wan jomadongo kapok wabiro ei hekalu mondo watim misango to owinjore tiswa mondi. Ei lokruok marwa, batiso kod yiero lwedo mondo wayudi roho maler mar Nyasaye.

Tim jolawi 16:4 nyaka orwak law marep rep mowal kedo obedgi othoch edende, kod law dolo man kod law marep rep dolo kod mitre marep rep ibiro keto;kethogi (gin) mowal; eka gini luok dendgi eka bange gini rwakgi. (KJV)

Q4. Ang’o mane kidogo nyiso?

A. Kingiyo mapiyo koa puonj ma ei ephod kod gitich: kido machalre ne itiyogo kuom losa hema pasia ne itiyogo, kendo ei law jadolo maduong ne giketo waya mar dhahabu eiye riwi.

Mbulu: Wase puonjore kuom gima kido ma mbulu onyiso oketo chike Nyasaye kod laini makare mar Kristo kaka Ruoth. (Mae biro bedo edongruok malah ei puonj: (lesson) Law at our Doorposts (No. CB80). Nyaka wang’aw use ma mbulu ekonde mag lepwa.

Rachar: Kaka wase puonjore kuom puonjruok ma kare mar law jadolo maduong’, kido marachar ochung’ kuom ler marwa ka waikore wawegi mondo okendwa gi Kristo.

Dhahabu: Kido mar dhahabu ne omedi. Ei hema kane niethim waneno ni sandug muma mane bedo kama ler moloyo bend ne en dhahabu. Sanduk ekamane teko Nyasaye nitie kendo roho maler nenikanyo. Kaka jadolo maduong’ ne nyiso hekalu mangimama wan go kwa wuono, dhahabu to ne ochung’ kar donjo mar rohomaler mar Nyasaye kuomwa. Dhahabu mopuodhi nengone tek enigma mar ringruok to nengone tek enigma mar chuny. Puodho nyiso ni maler, maonge gima chido roho. Kaka dhahabu iyweyo nyadi mangenye ekaka kuomwa bende. Wabiro yudo tem mathoth nyaka wabed mopuodhi kaka Nyasaye kod chikene.

Q5. Ang’o momiyo ichikowa ni wang’iew dhahabu kod nanga marachar?

A. Fweny 3:8 achiki mondo ibi ing’iew ira dhahabu mopuodhi kod mach, mondo imew; kod luly kaok pandi kendo (mano) ekaka chiwni mar ng’ut maok nyal ne; kendo kod wenge maiye manene gikma opondo.

Kae waneno ka Kristo hoyo kata jiwo ji mondo okwa kendo orit roho maler kod okanda margi marachar bang’ batiso. Mar bedo ekanyakla mar jo Nyasaye nyaka walokre, ma tiswa ma wayud roho maler kendo warit okanda mawa marachar kuom luoro chike Nyasaye.

Q6. Ango gini man kare ahinya maloyo dhahabu?

A. 1 Petro 1:7 mano itemo nyiew, moloyo dhahabu, dhahabu marumogi nyadi mang’eny, kata iwange managimach, to sik mana elamo kendo luor kendo iting’ malo neuruok mar Yesu Kristo.

Ayubu kuom adiera miyowa ranyisi mar mano. Kuom weche ma thoth ng’i otas mar Story of Job (No. CB54).

Ayubu 23:10 to ong’ere yorena ma aluwo: (ka) ayudo tem, to abiro gi dhahabu.

Puodho (SGD 2513): “mar bedo maler”

Puodho (SGD 1506): nyiso “maok, opuodhi:” (a) itiyogo kaka gir rupo

(b) Ei muma manyien itiyo kode duto kendo obedo “mopuodhi”

Ph 1:10 “Manuel” kuom mano RV ei 2 Petro 3:1 (AV “mopuodhi”)

Puodho (SGD 53): Mopuodhi, makare. Moiki ne ng’ima;

Puodho (SGD 47): Mopuodhi. Maonge rich one ngima; kama ondike en kama kare ma kuedo chunje maok kare, kido kata okang’.

Dhahabu oa kuom SHD 2091 “Zahab”

Onyiso ni 1) Dhahabu (a) Kaka chuma maler (b) Kaka rapim mar pek (c) Matar, malombo (fig) oa kuom wach maok tigodo matiende ni shimmer

Nyaka wabed kaka dhahabu moywe ne nyasaye; ding’ruok mar ng’ima kuom luoro chike Nyasaye kendo bedo ranyisi marieny mar kaka gik moko onego bedi.

Usi mambulu / chik omuon kuom turban marachar / mopuodhi ogo kuom dhano kendo mano ketogi moiki ne Ruoth. Mane nikod tawo mar dhahabu komuon kuome ni “Mowal ne Ruoth”. Gima ber manadi madi wachi kuomwa.

Q7. Ang’o ma wach mar Ruoth ofulo gi dho Johibrania?

A. SHD 3068: Yahova koa e BLB = “mochuno” wang’eyo koa e ndiko kuom elephantine mar wach mong’ere ne en yahoo. Onge wach mar J edho Johibrania makmana Y.

Q8. Marep rep ne imino marom nade mande itweyo ewi jadolo maduong’?

A. Yadi 8 mar kilemba ne itiyogo kaluwore kod Esta Bible dictionary.

Q9. Bende nyaka nene ose loko ni “osimo”?

A. Ee, Tim Jolawi 8:9 eka ne oketo mitue ewiye; kendo kuom mitre (kata) e pat wang’e bende oketo tawo mar dhahabu, osimbo maler kaka Ruoth ne ochiko Musa.

Q10. Bende jodolo owinjore rwak “osimbo”?

A. Ee, (Wuok 29:6; 39:30; Tim Jolawi 8:9)

Q11. Bende Kristo ose rwako osimbo nyaka nene?

A. Ee ne orwako osimbo mar kudho (Math 27:29; Mariko 15:17; Johana 19:5). Ei ndikogi osimbo en SGD 4735.

SGD 4735: Kamar Stifano; osimbo ok rwaki mar bedo Ruoth to mana mar loch. (1) Osimbo (a) Ranyisi mar bolruok kata (ka oriwe) yudo teko (1) En chiwo kata mich ma ichiwo kaka neng’o ne jaloch etuk lela (b) Metaph gweth mosiko ma ibiro chiwo kaka nengo ne jotich makare mag Nyasaye kod Kristo: osimbo (mich) ma en duoko mar tim makare (c) Ma en pok kod luor ne jalo ma jaloch. Kuom Synonyms nigi entry 5833. Mitiyogo ei Jakobo 1:12; Fweny 2:10; 3:11; 4:10; 6:2; 4 kod ei ndiko mamoko.

En buok maduong’ ni thoth jowa ok ose paro nyaka nene ni osimbo Yesu mar kudho ne ne kaka loch kata mar gweth. En ni kech Kristo neo gene mondo ochiw ngamane ne wan kendo ne obedo mobolore enyim Nyasaye kendo ne obedo makare nyaka tho ebao.

Ei Wuok 28 wasomoe kendo kuom jadolo maduong’ gi turban mare kod tawo mar dhahabu. Ke olere kendo ni Harun biro kawo ting’ ma kuom chiwruok, en Jadolowa maduong’ sani. (Mesia noromo bedo jadolowa maduong’ koa e Johibrania 1:8; 9 kod Zaburi 45:6 kendo koro ene Jadolowa maduong’ kaka oler ei Zakaria 6:13)

Wuok 28:36-38 Ei yoo madiny mar dhahab mopuodhi en wach: “motenore gi Ruoth” ³⁷Kuomgi ne iketo enyim turban mar Harun man gi Cod ma mbulu, ³⁸ bende ne inyalo rwaki epat wang’e. mane nyiso maler ni obiro kawo owuoth keth mar mane Jo israel timo kuom chiwo michgi ne an kend abiro nguono negi duto. (CEV).

Endalo mabiro Kristo biro bedo gi osimbo (Fweny 6:2; 14:14; 19:12).

SGD 1238 diadem, maitiyogo ei Fweny 12:3; 13:1 kod 19:12 tiende ni kelemba marachar mar duong’ mondo onyis yor makare bolruok makare (1) Adiadem (a) Chal ma mbulu mokiki girachar maduong’ na Ruodhi mag jo Pesia tiyogo ka bao kuom turban kata tiara (b) Ornament marruoth ewiye, osimbo.

En mor ni Kristo ne orwako “simbo” mayot mar kilemba ei Fweny 19:12 manenore machal gi kilemba mar jodolo rwako turbau kata mitre. Kendo ei ndiko mamalono bende ne orwako osimbo mar dhahabu mar itweyo ne loch kod pak kata keto ewi jomamoko – mana kakane oyiere malo mokalo jowetene (Johibrania 1:8-9; Zaburi 45:6-7). En imiye jotich Nyasaye man kare.

Q12. Ng’ano kendo mane orwako osimbo?

A. Jodongo 24 (Fweny 4:4, 10); satan (Fweny 12:3); ondiek man gi tunge 7 (Fweny 13:1).

Q13: Bende nyaka wanayud osimbo mochwere?

A. Ee, 2 Tomotheo 4:8 wuoyo kuom osimbo martim makare. Osimbo (SGD 4735) mar ngima ma owuoye ei Jakobo 2:12 kod Fweny 2:11. Ei Fweny 3:11, onyiswa ni wamak mategno ma wan go, mondo ng’ato kik mayi osimboni. (SGD 4735) ma en osimbo mar teko kendo mar puoch ne Nyasaye kod chwech mare.

Q14. Ang’o momiyo nitie tawo mar dhahabu moketi ni “mowal ne Ruoth” epat wi jodolo?

A. Obiro nenore tawo mar dhahabu en bedo Ruoth, osimbo mar tim makare manyi kaka Kristo ne obedo misango male. Mana kaka chike apar ne oketi endalo Musa, sani koro duarore mondo ondikgi ei chunywa kendo eparowa. Kaka ne wase wacho mokuongo, ni mbulu ochung’ kar chike Nyasaye jomamoko. Nyasaye kod chikue giler, kare, ber, moiki kod adiera. Waduto dwarore mondo wachiwre kata watem ahinya mondo wachal kod Nyasaye ndalo duto te.

Wuok 39:30 “Mowal ne Ruoth” ne ondiki ekor chiwni matin mar dhahabu mopuodhi, 31 ne nie turban mar Harun. Gigi ne itimo mana kaka Ruoth ne chiko Musa. (Contemporary English version kata (CEV).

Q15. Ang’o maduong’ kuom pat wich?

A. Wiwa oting’o obuongowa; obuong’owa chiko parowa duto. Gima otelo mar obuong’owa en gima watiyogo kuom loso riekni kod paro duaro magwa. (Nitie kuonde mamoko mar obuong’owa mar ber kata mang’iyo kuom neno, winjo, chung’ tir, gimamoko). Tawo ne iketo ewi gi moro e nyim obuong’o kama parowa timore.

Osiemwa ei Fweny 14:9 ni kik wabed kod kido mar ondiek epat wiwa. Kuom gik moko duto enni waluor chike Nyasaye kata ketho gi. Ka waketho chike Nyasaye to wamono kata wang’eyo roho maler mar Nyasaye tiyo mayok kuomwa. Roho maok ber mag satan riyo, fuwo kata kia kendo wachako paro mang’eny gikma satan ohero kata yore maonge luor. Okang’ chakore eparowa; nyaka waritre ei parowa kod parowa maiye. 1 Petro 5:8 nyisowa ni wasik kata ndalo duto warit parowa nikech satan siko karuto ka sibuor kodwaro mondo ongam kata okethwa. Bende wabiro yudo nying’ manyien epat wiwa (Fweny 3:12, ka waluoro Nyasaye kod chikene. Koa kuom puonjwa ma ondiki ni armon of God wabiro paro ni nyaka to warwake ndalo duto kod lweny mag waruok ewiwa. Warruok wa biro kuom bedo moluoro kata mowibjo chike Nyasaye.

Q16. Ang’o momiyo jadolo ne onyisi mondo oum wigi to joma chuo to ikwero mondo kik um wigi?

A. Kae waneno ka Harun gi yawuote ne onyisomondo oum wigi. Wi jadolo maduong’ neok we nono. Ka ji ajia machwo to ne bedo kod wigi nono kendo mon ema chako umo wigi (1 Jokorintho 10:4-7). (Nikech yier man ewigi ama bedo kaka raum wigi kendo mano ema omiyo mon ok owinjore liel wigi machieko). Chuo to neok um wigi (Tim Jolawi 21:5) mak mana chieng’ mogik mar Ja-Nasir (Kwan 6:18). Wan bende wangeyo ni jadolo maduong’ ne rwako law mar dhahabu mondiki ni “Mowal ne Ruoth” epat wiye. Jadolo maduong’ ne umo wiye konyiso yo ma Mesia bedogo ebuo teko mar Nyasaye ei ng’uono mar tijewa kod lemo.

Tije:

Loso osimbo:

Bed kod osimbe moko manok molosi mar ranyisi. Biro bedo bao moro ma kona ang’’wen ne nyithindo matindo mondo ogor kendo ong’adi. Ka joma tido ahinya ose ng’ado osimbe gi korogima girimo kendo en kiko magi duto moserumo. Tek ateka ni osimbe oserumo ti nyathi ka nyathi ochak rwako mare kendo oler gima omiyo gilosogi kaka gilosogino.

Tich machielo en keto nyithindo mondo olos osimbe ne mivigo kata wuonegi kendo giler gima omiyo giloso osimbe ne jonyuolgi eyoo machal kamano.

Gige tich:

Otas moiki ne tich, ramaki, makas, ginono, ramaki maliw, gik mag buko gik goyo muya kod mamoko nyalo bedo ei okapu molosi mar tich osimbe. To kuom loso osimbe mang’eny to beyo ti kod bao moyarore. Ei ut keno mako mag goro inyalo kawe otar moko mag dhahabu. Gik mag nyinyo bende inyalo tigo mana kaka chumb wiro koponi chumbe mang’eny mar osimbo duarore. Yoo kang’e osimbo nyaka bedni otudi kata omaki. Motudi kayudore mang’eny to nyaka makgi eka ok ginyal pudho yier wi nyathi. Kar tiyo kod otas tich kata bao moyarore, gimoro monyarore bende inyalo ti godo atiya.

Loro kod lamo.

Otasni yudore kao e worldwide web page